Een op de vier kinderen met koorts krijgt antibiotica voorgeschreven van de huisarts, terwijl daar in veel gevallen geen medische reden voor is. Dat blijkt uit onderzoek van Erasmus MC waarop Gijs Elshout en Marijke Kool op woensdag 25 maart 2015 zijn gepromoveerd. Zij roepen huisartsen op om terughoudend te zijn met antibiotica bij kinderen met koorts wanneer er geen duidelijke lichamelijke klachten zijn die hiermee bestreden kunnen worden.

Koorts bij kinderen komt vaak voor en is voor veel ouders een reden om naar de huisarts te gaan. Koorts is meestal het gevolg van een onschuldige infectie die na een paar dagen vanzelf weer over gaat. Toch krijgen kinderen met koorts van de huisarts vaak antibiotica, zo blijkt uit de proefschriften van Gijs Elshout en Marijke Kool. “Slechts een kleine proportie van de voorgeschreven antibiotica wordt verklaard door de onderzochte klachten en symptomen, wat impliceert dat andere, mogelijk niet-medische overwegingen ook een rol spelen in de beslissing van de huisarts om antibiotica voor te schrijven

Andere overwegingen die kunnen meespelen zijn de ongerustheid van ouders, hun verwachting richting de huisarts om antibiotica voor te schrijven en de onzekerheid van de huisarts over de oorzaak van de koorts. Dit zijn geen duidelijke medische redenen om antibiotica voor te schrijven, zoals een urineweginfectie of longontsteking dat wel zijn.” Uit het proefschrift van huisarts en onderzoeker Marijke Kool blijkt dat ook kinderen met een virusinfectie vaak antibiotica krijgen, terwijl antibiotica niet het middel is om een virus te bestrijden. “Het is niet zo dat deze kinderen allemaal onterecht antibiotica kregen, want het kan zijn dat een deel van deze kinderen ook een bacteriële infectie had. “Vervolgonderzoek moet uitwijzen of bijvoorbeeld een virustest kan bijdragen aan het verminderen van antibiotica. Toch is het goed dat ook ouders weten dat antibiotica niet altijd de oplossing is voor kinderen met koorts.”

Bij 50 procent van de kinderen duurt koorts meer dan 4 dagen, ook bij infecties die niet ernstig zijn.” “Huisartsen raden wij aan om bij elk antibioticavoorschrift te bedenken wat de reden is en of aan deze reden een medisch indicatie ten grondslag ligt”, aldus de promovendi.

Elshout en Kool gebruikten voor hun onderzoek gegevens van meer dan 15.000 contacten tussen ouders van kinderen met koorts en huisartsenposten in de regio Rijnmond.(1)

Aan de hand van verschillende casussen zullen Marijke Kool, Mariëlle Dekker, Kathleen Welborn en Francoise van Kampen dit onderwerp uitvoerig met u behandelen

Leerdoelen:

• Het is de huisarts duidelijk welk kind hij/zij met koorts verwijst naar het ziekenhuis
• Huisarts herkent de alarmsignalen bij een kind met koorts
• Huisarts weet wanneer hij antibiotica moet voorschrijven bij een kind met koorts
• Langdurig koorts (>5 dagen) waar moet u alert op zijn

Tekst uit het interview met Gijs Elshout en Marijke Kool in Informedicus