Depressie is een belangrijk gezondheidsprobleem bij kinderen en met name jongeren. Bij kinderen is depressie relatief zeldzaam met prevalentiecijfers van 0,4% tot 2,5%. Vanaf de puberteit gaan de prevalentiecijfers richting die van volwassenen en wordt de prevalentie gedurende de hele puberteitsfase op 15-20% geschat.

In de puberteit zijn stemmingswisselingen, net als in andere levensfasen, niet ongewoon en zijn bij sommige pubers zelfs zeer uitgesproken. Een depressie laat zich herkennen door een langduriger gedaalde stemming en duidelijk lijden en disfunctioneren. Een jongere is ‘ziek van somberheid’. Bij jongeren staat een prikkelbare stemming vaker op de voorgrond, kan depressie zich met lichamelijke klachten presenteren en wordt meer sociaal terugtrekken gezien. Dit kan, net als korte reactieve stemmingsverbeteringen, het herkennen van een depressie bemoeilijken.

Na het vaststellen van een depressieve stoornis is cognitieve gedragstherapie (CGT), of bij jongeren vanaf 13 jaar interpersoonlijke psychotherapie (IPT) altijd de eerste keuze behandeling. Bij een (matig) ernstige depressie kan het toevoegen van medicatie overwogen worden, verwijzing naar een kinder- en jeugdpsychiater is daarvoor noodzakelijk.

Na het volgen van deze cursus:

• kunt u een depressie herkennen bij kinderen/jeugdigen en kunt de verschillen met depressie bij volwassenen aangeven.
• kunt u de biologische, psychologische en sociale factoren die een rol spelen bij het ontstaan van depressie beschrijven.
• kunt u uitleggen wat u als huisarts kunt doen wanneer u een kind of jongere met depressie ziet, en wanneer en naar wie u moet doorverwijzen.
• kunt u uitleggen hoe u suïcidaliteit signaleert en daarop reageert.
• bent u bekend met evidence based psychologische behandelmogelijkheden voor jongeren.
• kunt u de plek van medicatie in de behandeling van depressie bij jongeren benoemen.
• bent u bekend met kennis van enkele preventieve strategieën voor depressie en de voorlopers van depressie.

Deze cursus bestaat uit een module en een eindtoets.

NB Met dank aan Kirsten Hoogerheide, kinder- en jeugdpsychiater bij De Jutters, voor haar bijdrage aan deze cursus.