Gezond lichaam & gezonde geest in de GGZ

Mensen met een (ernstige) psychiatrische aandoening leven ongeveer 15-30 jaar korter dan de algemene bevolking. Verschillende factoren zoals de organisatie van zorg, overlappende etiologische factoren tussen psychiatrische en somatische aandoeningen, bijwerkingen van 2 van 4 medicatie en leefstijl factoren, dragen bij tot deze verminderde levensverwachting. In deze presentatie wordt ingegaan op de samenhang van psyche en soma (of is het niet tijd om deze tweedeling eens op te heffen?). Recente kennis, vergaard uit zowel fundamenteel wetenschappelijk onderzoek als klinisch onderzoek, zal worden gepresenteerd. Tevens zal de leefstijl diagnostiek en hoe die in de psychiatrische praktijk kan worden vormgegeven aan bod komen. Tenslotte zal behandeling van de psychiatrische klachten door een lichamelijke aanpak worden besproken. Namelijk beter in je lijf, beter in je hoofd!

De zorg voor mensen met een EPA in een stabiele fase verschuift naar de eerste lijn. Is de huisarts in staat om de begeleiding op zich te nemen? Wat is er al bereikt en welke kans tot verbetering ligt er voor ons? Juist in de samenwerking tussen de verschillende domeinen, over de muren heen, kan de zorg voor deze kwetsbare groep verbeteren.

Voor wie het nog niet wist: Leven kost moeite. Johannes Daalmans neemt u een eindje mee langs het kronkelende pad richting herstel. Hij werkt als ervaringsdeskundige bij Pro Persona Veluwe Vallei. Vier jaar geleden besloot hij wekelijks te gaan wandelen met groepen. Vandaag staat hij met ons stil bij hoe je jezelf ontworstelt aan leven met watten in je hoofd en lood in je schoenen. En hoe aandacht voor leefstijl en levenskunst daarbij helpt.

Sinds 2017 loopt er binnen Pro Persona een grootschalig onderzoeksproject om te inventariseren hoe de somatische zorg op dit moment georganiseerd is en waar mogelijkheden voor verbetering liggen. Uit onderzoek weten we immers dat somatische zorg bij mensen met een psychische aandoening minder adequaat is wereldwijd. Daarom is er een project ter inventarisering geweest dat ten einde is en er kan gestart gaan worden met implementatie van verbeterpunten in de organisatie. Een verbeterplan begint met een duidelijke visie; de ‘visie op geïntegreerde somatische zorg op maat’ zal worden gepresenteerd. De visie berust op een viertal pijlers: ‘De mens als geheel’, ‘herstelgericht’, ‘netwerkzorg’, ‘doelmatigheid’. Daarnaast moet er om te kúnnen veranderen als organisatie, bij iedere medewerker een urgentiebesef bestaan om te wíllen veranderen en een breed draagvlak zijn om het uit te kunnen voeren. Enkele resultaten uit het onderzoek zullen worden gepresenteerd zoals bijvoorbeeld het verband tussen gevoel van bekwaamheid op somatisch gebied en mate van betrokkenheid met somatiek, onder artsen en andere voorschrijvers. Maar ook uitkomsten m.b.t. de behoefte aan vaste aanspreekpunten per locatie, eenduidige (makkelijk online vindbare) somatische richtlijnen en discipline afhankelijke scholing zullen worden gepresenteerd. De resultaten bieden 3 van 4 aanknopingspunten voor een verbeterplan om de somatische zorg nog verder te optimaliseren binnen Pro Persona.

Iedereen heeft het over het belang van een gezonde leefstijl en over gedragsverandering. Maar... wat ideologisch zo mooi lijkt ('Change, yes we can') blijkt op basis van de harde wetenschappelijke feiten meestal te mislukken. De vraag is of we op basis van diezelfde feiten vooraf kunnen bepalen bij wie het zinvol is om aan gedragsverandering te beginnen, en bij wie niet? En het antwoord is 'Ja'. Met behulp van de formule voor duurzame gedragsverandering is hard te maken of iemand wel of niet aan de voorwaarden voldoet. Gaan gebruiken van deze formule is dan ook van harte aan te bevelen (en zal ook heel veel kosten besparen!). Toch zal dat voor mensen met een hulpverlenerssyndroom nog niet zo gemakkelijk zijn.

Uw deelname kunt u per e-mail doorgeven: lezingen@propersona.nl