Een unieke gezamenlijke cursus met huisartsen en tandartsen. Tijdens deze cursus worden onder meer verschillende medisch tandheelkundige interacties besproken, hoe tot een goede samenwerking te komen tussen huisarts en tandarts en wat daar voor nodig is.

Onderwerpen:

1. Mondgezondheid ouderen, palliatieve zorg en ouderenzorg door Dr. Gert Jan van der Putten, SO en kaderarts palliatieve zorg.
2. Cardiologie door Wik ten Holt, cardioloog en Hans Padding, huisarts en een sessie over forensische genees/tandheelkunde door Laurens Tinsel, forensisch tandarts.

Toelichting:

A. (Mond)gezondheid - door Dr. Gert-Jan van der Putten, specialist ouderengeneeskunde, Kaderarts Palliatieve zorg i.o. 

Zolang mensen leven, worden zij ziek en sterven zij. In de laatste levensfase zorgt palliatieve zorg voor verzachting en verlichting. Alle betrokkenen proberen de best mogelijke zorg te geven aan patiënten in de palliatieve fase. De praktijk leert echter dat ondanks de goede intenties de zorg niet altijd optimaal verloopt. Binnen de veelheid aan partijen en ontbreekt het nog wel eens aan kennis en goede onderlinge afstemming. De overgang van de curatieve naar de palliatieve fase wordt niet altijd tijdig herkend. Dat is één van de redenen dat Docendo Orbis aandacht besteed aan dit belangrijke onderwerp. 

In deze cursus komen tal van onderwerpen die van belang kunnen zijn in de palliatieve fase. Lichamelijke klachten zoals gastro-intestinale problemen, dyspnoe, gevolgen van hersenmetastasen, vermoeidheid worden behandeld. Ook pijn, wat een gevreesd en vaak voorkomend probleem van patiënten is in de terminale fase wordt besproken. Co-morbiditeit zoals depressie, visus- en gehoorstoornissen bemoeilijken het herkennen en inschatten van de ernst van pijn bij ouderen. Actief vragen naar de pijn is dan ook noodzakelijk. Immers, het niet erkennen van pijn heeft grote gevolgen voor patiënten. Het gebruik van pijnmeet instrumenten verdient de voorkeur. Voor patiënten met cognitieve stoornissen zoals dementie of afasie zijn specifieke meetinstrumenten voorhanden. Deze zullen worden besproken. 

In de palliatieve fase kunnen ethische en morele dilemma’s aan de orde zijn. Ook hieraan zullen we interactief in deze cursus met de deelnemers aan de slag worden gegaan. Voorbeelden uit de eigen praktijk kunnen worden ingebracht. 

(Mond)zorgverleners worden in toenemende mate geconfronteerd met ouderen bij wie een tandheelkundige of mondhygiënische behandeling bijzondere (voor)zorgen vraagt. Aangezien ook het aantal dentate individuen met een hoge leeftijd stijgt, ligt het voor de hand dat de interactie tussen tandarts, (huis)arts en specialist zal toenemen. Echter, in de praktijk is dat nu nog lang niet altijd het geval. Toch is deze samenwerking, zeker bij kwetsbare ouderen met multimorbiditeit en polyfarmacie, erg belangrijk; veel specifieke ouderenproblematiek vergt een multidisciplinaire aanpak.

In de laatste levensfase is, zeker als er sprake is van een levensbedreigende aandoeningen, is palliatief handelen vaker gewenst dan curatief handelen. De palliatieve fase is voor mening (mond)zorg verlener echter moeilijk te markeren. Waardoor zowel over- als onderbehandeling dreigt.

In deze unieke gezamenlijke cursus met huisartsen en tandartsen worden verschillende medisch tandheelkundige interacties besproken, hoe tot een goede samenwerking te komen tussen huisarts en tandarts en wat daar voor nodig is.

De geformuleerde leerpunten zijn:

1. De cursist kent de gevolgen van veroudering op de mond en de mogelijke gevolgen daarvan. 
2. De cursist kent relevante medisch tandheelkundige interacties bij (kwetsbare) ouderen. 
3. De cursist weet wat onder palliatieve zorg wordt verstaan. 
4. De cursist is in staat de aanvang van palliatieve zorg te markeren. 
5. De cursist weet welke zaken van belang zijn bij een tandheelkundige behandeling of het onthouden daarvan op de mondgezondheid en algemene gezondheid. 
6. De cursist weet de belangrijkste belemmeringen tussen huisartsen en mondzorgverleners en weet hoe deze belemmeringen kunnen worden weggenomen.

B. Cardiologie - door Wik ten Holt, cardioloog Ziekenhuis Amstelland en Hans Padding, huisarts in Uithoorn

Ontwikkelingen in de cardiologie: 
- Korte uitleg over nieuwe mogelijkheden. Over ICD’s en nieuwe pacemakers, CRT, FFR-meting bij CAG, non-invasieve coronair-angiografie en calciumscore, percutane klepplastieken. 
- Transmurale protocollen (dus samen, niet “competitief”) met als voorbeeld: atrium-fibrilleren. Preventie neemt een steeds grotere vlucht. Wat wordt er van de huisarts verwacht. Hoe werken we samen met de - cardioloog, wie doet wat, waar wringt het? Alle antistollingsmiddelen op een rij, wie krijgt wat en waarom en hoelang, wat zijn de contraïndicaties?

We gaan:

• dagelijkse casuïstiek bespreken, met als doel wat kan de huisarts zelf, wanneer moet hij overleggen of insturen. 
• een paar brieven van de cardioloog doornemen, zodat we na deze cursus beter begrijpen wat er gebeurt is met onze patiënt. 
• het hebben over polyfarmacie en de gevaren daarvan.

Na de cursus cardiologie zal de cursist:

• de indicaties, voor-onderzoeken van - en stand van zaken rond Transvasculaire klepplastieken weten en begrijpen.
• de (contra-)indicaties voor Coronaire CT-angiografie en de plaats van dit onderzoek binnen het cardiologisch onderzoekarsenaal te weten en begrijpen.
• begrijpen wat Fractionele FlowReserve inhoudt en doet binnen de coronaire interventies.
• getriggerd zijn op (het voorkomen van) polyfarmacie.
• diverse gebruikte cardiologische afkortingen kunnen begrijpen.
• een mening hebben over transmurale cardiologie in het algemeen en transmuraal protocol atriumfibrilleren in het bijzonder.