Voor de patiënt met atriumfibrilleren (AF) is sinds december 2012 een nieuwe vergoede behandeloptie voor thrombose preventie bij atriumfibrilleren beschikbaar die behoren tot de Nieuwe Orale Anticoagulantia, oftewel de NOAC’s. Andere namen die gehanteerd worden zijn de DOAC’s (Directe Orale Anticoagulantia) en de ODI’s (Orale Directe Inhibitoren). Op dit moment zijn er drie geregistreerde NOAC’s: de trombine (IIa) remmer Dabigatran en de factor Xa-remmers Apixaban en Rivaroxaban. De NOAC maakt het in de toekomst mogelijk dat de trombosezorg gedeeltelijk in de 1e lijn plaats kan gaan vinden. Hiervoor is het essentieel dat de introductie goed en veilig verloopt. Daarom zijn er voorwaarden aan het voorschrijven en vergoeden van een NOAC gesteld.

Op dit moment mag alleen een medisch specialist met een een artsenverklaring de patiënt instellen op een NOAC, alleen dan wordt een NOAC vergoed; een huisarts mag wel initiëren, maar dan wordt het (vooralsnog) niet vergoed.

Het voornaamste verschil van deze directe orale anticoagulantia t.o.v. vitamine K antagonisten (VKA’s) is het directe effect en een nierfunctie afhankelijke halfwaardetijd. Er wordt algemeen aangenomen dat de NOAC’s een voorspelbaar effect hebben op de bloedstolling en dat routine matige controle van de antistolling overbodig is. Het is een nieuwe klasse medicijnen waarmee vooralsnog weinig ervaring is opgebouwd bij gebruik in de dagelijkse praktijk. Dit geldt te meer bij combinatiebehandeling met NSAIDs of trombocytenaggregatieremmers. Er dient daarom voorzichtigheid te worden betracht en bij voorschrijven ervan moeten de diverse kanttekeningen en overwegingen betrokken worden.

Presentaties
In deze cursus wordt in de eerste presentatie door een cardioloog ingegaan op de pathofysiologie van thrombose bij atriumfibrilleren en de aangrijpinsgpunten binnen de stollingscascade van de NOAC’s. De Europese richtlijn en de landelijke leidraad voor de introductie van de NOAC’s wordt besproken.

In de tweede presentatie zal een kader huisarts HVZ ingaan op de gevolgen van het voorschrijven van NOAC’s voor de huisartsen en de zorg voor de patiënt met atriumfibrilleren in de eerste lijn. Daarnaast zal deze huisarts de eigen ervaringen met de introductie van NOAC’s in de regio Den Haag bespreken.

In de derde presentatie zal een apotheker (Aris Prins, apotheker van apotheek Poeldijk te Monster) uit de regio ingaan op de eisen die de Leidraad staat aan verantwoorde uitgifte van NOAC’s in de apotheek en de rol van de apotheker op de medicatie compliantie en veiligheid bij het gebruik van NOAC’s.

In de laatste presentatie door de cardioloog zal een concept protocol gepresenteerd worden met daarin de regionale afspraken tussen de 2e en 1e lijn over verwijzen, de voorlichting aan de patiënt en het praktisch gebruik (behandeling en begeleiding) van de NOAC’s bij patiënten met atriumfibrilleren in de regio Drechtsteden.  Verder zal het tweede lijns protocol NOAC’s en atriumfibrilleren gepresenteerdeworden zoals dat wordt geïmplementeerd in het Albert Schweitzer ziekenhuis.