De masterclass bestaat uit twaalf colleges, met steeds één a twee onderwerpen per college. De onderwerpen aan het begin van de masterclass zijn algemeen en worden gaandeweg steeds specifieker (zie het programma). De masterclass, die ieder jaar wordt geactualiseerd, start op 26 maart 2014 met een kennismakingscollege en eindigt op 26 november 2014 met de eindopdracht. De colleges vinden alle plaats op de woensdag, van 15.00-19.00 uur. De masterclass wordt zeer goed gewaardeerd door de deelnemers (gemiddeld met het rapportcijfer 8). In bijgevoegd programma staan alle data genoemd, waarbij zoveel mogelijk rekening gehouden is met de schoolvakanties. Tijdens de colleges wordt toegewerkt naar het maken van een eindopdracht door de deelnemers. Deze eindopdracht – het maken van een beleidsmemo over een casus in de eigen organisatie – wordt tijdens college 12 op 26 november 2014 door de deelnemers gepresenteerd. De bedoeling is dat deelnemers in die eindopdracht reflecteren op een eigen innovatieproject en daarbij de kennis uit de elf eerdere bijeenkomsten gebruiken. Dit laatste college wordt afgesloten met een diner.

Tien grote ontwikkelingen komen eraan voor de eerste lijn:

1. Er is nauwelijks geld beschikbaar voor versterking van de eerste lijn.
2. Er komen meer patiënten vragen om hulp, niet alleen door vergrijzing en de groei van het aantal chronische zieken maar ook door bezuinigingen op de tweede lijn.
3. Het elektronische patiëntendossier, de digitale communicatie en hulpverlening gaan versneld door.
4. De bestaande betaalmethoden worden vervangen door populatie gebonden bekostiging en shared savings regelingen voor de zorg aan chronische zieken.
5. De basis GGZ krijgt een plek in de eerstelijn.
6. Ziekenhuizen willen anderhalfdelijns klinieken openen in wijk en buurt.
7. Screening, zelfmanagement bevordering en preventie leiden tot nieuwe samenwerking met gemeenten.
8. Vele partners uit ouderenzorg, tweede lijn en Centra voor Jeugd en Gezin zoeken samenwerking met de eerste lijn.
9. Er komt een revival van eerstelijns kernteams ofwel hometeams van huisartsen, apothekers, psychosociale hulpverleners en wijkverpleegkundigen zoals in de jaren zeventig bestonden.
10. De Governance van de eerste lijn op basis van kwaliteits- en doelmatigheidsindicatoren gaat toenemen.

Deze tien ontwikkelingen hangen met elkaar samen en zijn niet te regisseren of te timen. Zij doen een groot beroep op leidinggevende capaciteiten van ervaren professionals, beleidsmedewerkers en directeuren in en rond de eerste lijn. Wat deze professionals nodig hebben is een theoretisch en internationaal referentiekader om te beoordelen welke ontwikkelingen zij op welk moment moeten stimuleren dan wel afremmen. Ook moeten zij tijdig kunnen inschatten wat de gevolgen voor hun organisatie zijn van de ene ontwikkeling op de negen andere ontwikkelingen. Kortom, zij moeten jongleren met tien ballen die snel bewegen in de lucht. Bovendien moeten zij vanuit hun werkervaringen beleidsinstanties zoals NZa, ZN en VWS kunnen adviseren over te introduceren wet- en regelgeving.